Klokken voor vrede, één jaar later….

Nationale actie om klokken te luiden voor vrede in Oekraïne 

Van Zwolle tot Amsterdam, van Brielle tot Noordwijk. In heel Nederland werden in het voorjaar van  2022 iedere maandagavond 6 weken achter elkaar klokken geluid voor troost, hoop en verbinding. Klokkenluiders door het hele land namen het initiatief om de klok te luiden voor de vrede. Voor de  dappere mensen in Oekraïne, die strijden voor hun land. Voor de mensen die huis en haard moeten  verlaten en op de vlucht zijn om zichzelf in veiligheid te brengen. Én voor de mensen van goede wil uit Rusland, die ongewild in een oorlog worden meegesleept.  

Als teken van hoop dat we durfden uit te zien naar spoedige vrede voor iedereen…. 

Een jaar later… 

We zijn nu bijna een jaar verder. Een moment om bij stil te staan maar niet om stil te zijn! Daarom de  oproep om op 24 februari, exact 1 jaar na het uitbreken van de oorlog, om 19:00 uur in de avond  weer zoveel mogelijk klokken te luiden. Ook de Magnuskerk in Anloo doet mee! Laten we dan zeker ook slachtoffers gedenken. Niet alleen van die vreselijke oorlog, maar ook van de  verschrikkelijke aardbeving in Turkije en Syrië.  

 

 

 

Giro 555 

Op 7 maart 2022 was er ook de start voor financiële hulp aan mensen uit Oekraïne met de landelijke actiedag Giro555. Deze actie ‘Samen in actie voor Oekraïne’ loopt nog tot en met 31 maart 2023. Tot die datum kan er zeker ook daarvoor nog gedoneerd worden via IBAN: NL08 INGB 0000 0005 55  t.n.v. Stichting Samenwerkende Hulporganisaties, Den Haag, onder vermelding van ‘Oekraïne; zie  www.giro555.nl/oekraine

Zoals u ongetwijfeld weet zijn nu ook donaties voor hulp aan de aardbevingsslachtoffers zeer welkom op dit gironummer. Daarvoor vermeldt u ‘aardbeving’. Meer over deze actie:  www.giro555.nl/aardbeving .

Magnuslezing 2022: nieuw licht op oude kaarten

Op woensdag 16 november wordt in de Magnuskerk van Anloo de Magnuslezing 2022 gepresenteerd. Paul Brood en Geny van Horssen zullen laten zien hoe de eeuwenlange ontwikkeling van het landschap verrassend goed in beeld is te brengen, op basis van historisch kaartmateriaal, schilderijen en tekeningen, in combinatie met moderne technieken.

 

De jaarlijkse Magnuslezing wordt georganiseerd door vereniging Historisch Anloo, Vrienden van de Magnuskerk, de Protestantse Gemeente Zuidlaren-Anloo en stichting Rondom Magnus. Dank zij de medewerking van deskundige en bekende sprekers heeft de lezing een uitstekende reputatie verworven. Ook de lezing van dit jaar zal zeker niet teleurstellen.

Dr. Paul Brood zal met kaarten en andere grafische voorstellingen laten zien hoe in de loop der tijd de kaart van Nederland in figuurlijke zin is veranderd. Door kaarten uit verschillende perioden te vergelijken, in veel gevallen in combinatie met schilderijen en tekeningen, kun je verrassend goed zien hoe aanpassingen aan steden, dorpen en landschappen uiteindelijk hebben geleid tot de omgeving waarin we nu dagelijks onze weg vinden.

Drs. Ing. Geny van Horssen presenteert vervolgens haar landschapsbiografie van de omgeving van Anloo, en dan specifiek gericht op het landgoed Ter Borgh. Zij zal de ontwikkeling van dit landgoed toelichten aan de hand van historische kaarten in combinatie met moderne technieken als GIS en LiDAR. Het gebied werd ontgonnen door de vennoten van houthandelaar Meihuizen uit Wildervank, aanvankelijk met een recreatiebestemming en later ten behoeve van de houtproductie. Een opmerkelijk aspect is een zekere analogie met de huidige gas en olieproblematiek met Rusland. Net zoals er nu naarstig wordt gezocht naar alternatieven om de winter door te komen, moest indertijd de terugval in de import van hout na de Russische revolutie worden gecompenseerd, door import uit Scandinavië en maar ook door lokale houtproductie. Het Evertsbos is nu een prachtig wandelgebied met nog steeds zichtbare en te ontdekken historische kenmerken.

De Magnuslezing begint om 20:00 uur en de kerk is om 19:30 uur open. De toegangsprijs is € 12,50, inclusief koffie/thee bij aanvang en een drankje in de pauze. Reserveren kan door te mailen naar magnuslezing@historischanloo.nl, met vermelding van het aantal plaatsen, telefoonnummer en adres. Bij binnenkomst kan contant of met PIN worden betaald.

Open Dag Vereniging Historisch Anloo

Op zaterdag 17 september houdt de Vereniging Historisch Anloo, na een onderbreking van drie jaar vanwege de coronapandemie, weer haar Open Dag. Kom een kijkje nemen en duik in het verleden van het mooie dorp, zijn landschappelijke omgeving en de rijke geschiedenis van zijn bewoners. De Open Dag wordt gehouden in het Dorpshuis van Anloo (Kerkbrink 2, 9467 PH).

Kom in gesprek met (vroegere) dorpsbewoners, bekijk het archief en oude films. Ervaar en zie hoe je met moderne technieken landschappelijke objecten uit het verleden zichtbaar kunt maken die met het blote oog verborgen zijn. Kijk met gedigitaliseerde kaarten hoe uw straat er 150 jaar geleden bijlag en zie met een muisklik wat er in de tussentijd allemaal veranderd is. Kijk hoe je beschadigde oude portretfoto’s digitaal kunt herstellen, verscherpen, inkleuren en zelfs in beweging kunt krijgen. Zo kijk je toch heel anders naar die oude foto van uw overgrootvader uit 1900!

Ook worden de 3D video’s vertoond van de geacteerde onderduikersactiviteiten bij het Onderduikershol in het Evertsbos. Ervaar dit op scherm of met de 3D-bril!

Heeft u nog oude foto’s, brieven, documenten of voorwerpen die interessant zijn voor anderen? Laat ze inscannen, dan houdt u de originelen. Maar natuurlijk kunt u ze ook aanbieden aan het archief van de vereniging.

De Open Dag is van 14:00 uur tot 17:00 uur. Toegang is helemaal gratis, reserveren is niet nodig, en voor koffie en thee wordt gezorgd. Check dit bericht ook op de website van de Vereniging Historisch Anloo: www.historischanloo.nl.

Het Onderduikershol in Anloo, alsof je er zelf bij was…

Het drama in de Oekraïne maakt de herdenking van de Tweede Wereldoorlog alleen maar belangrijker. Oorlog was toen en is ook nu geen ‘ver van mijn bed’ gebeuren en Historisch Anloo wil overbrengen wat de Tweede Wereldoorlog in onze eigen directe omgeving en voor onze eigen familie teweegbracht.

Het verhaal van het Onderduikershol in het Anloo laat die oorlog dichtbij zien.  Wie daar meer van wil weten kan begin mei een presentatie met onder meer 3d-filmpjes bijwonen.

De oorlog dichtbij

Dit onderduikershol in het Evertsbos, op die plek waar nu het oorlogsmonument is, was een schuilplaats voor een groep verzetshelden. Van het hol zelf en het bos dat er toen was is niet veel meer te zien. Om daar toch een goed beeld van te krijgen zijn enkele gebeurtenissen nagespeeld en met 360-gradencamera opgenomen. Met een VR-bril bekeken is het dan net of je er zelf bij bent. Je staat in het open veld van nu, bij het monument, maar je ziet de hut in het bos van toen, waar koeriers hun spullen afleveren, en je ziet ook de ontdekking door de Duitsers.

Deze maand hebben leerlingen uit Anloo en uit dorpen in de omgeving op deze manier deze gebeurtenissen meebeleefd. Ook over de bevrijdingsoperatie Amherst kregen ze uitleg. In april 1945 landden Franse parachutisten in onze omgeving, om te voorkomen dat de Duitsers bij hun aftocht bijvoorbeeld bruggen zouden vernielen. De kinderen kregen een video-opname te zien waarin Lucie Oosterhof uit Eext heel beeldend vertelt hoe zij als meisje van negen jaar meemaakte dat er midden in de nacht ineens ’s nachts een groep parachutisten voor de deur stond: een indrukwekkende gebeurtenis.

Presentaties op 2, 3 en 4 mei

Voor belangstellenden die zelf deze 3d-beelden willen zien zijn er presentaties op 2, 3 en 4 mei, in de Magnuskerk van Anloo. Daar worden de nagespeelde scenes vertoond. Er is ook een prachtige gedetailleerde maquette van het onderduikershol aanwezig, die precies laat zien hoe dit was ingericht; en het boek ‘Vergeten verzetshelden’ van Jan en Joke Benjamins over het hol en de bewoners is hier verkrijgbaar.

Deze presentaties zijn op maandag 2 mei om 19.30 uur; op dinsdag 3 mei om 15.30 uur en om 19.30 uur; en op woensdag 4 mei om 15.30 uur. Op dinsdagmiddag is er aansluitend een excursie naar het onderduikershol, op 4 mei is daar ’s avonds de dodenherdenking.

Aanmelden kan door te mailen naar info@historischanloo.nl; met vermelding van eerste en tweede voorkeur.  Telefonisch kan ook: 06-18935832.

 

Leerlingen bij het voormalige onderduikershol beleven in 3d wat zich daar in de Tweede Wereldoorlog afspeelde. Foto: Joost Roks, Grolloo.  

 

 

 

 

 

Nu corona, toen de pest… Woensdag 17 november Magnuslezing & muziek

Na een onderbreking als gevolg van de coronapandemie organiseren de vereniging Historisch Anloo, de stichtingen Rondom Magnus en Vrienden van de Magnuskerk, alsmede de Protestante Gemeente Zuidlaren-Anloo weer de jaarlijkse Magnuslezing, op 17 november aanstaande in de Magnuskerk van Anloo. Het aantal plaatsen is beperkt; reserveer meteen!

Pest in de middeleeuwse Nederlanden: lessen uit historische epidemieën. Dat is de titel van de lezing dit jaar. In de afgelopen anderhalf jaar was de coronapandemie allesbepalend (en de reden dat lezing 2020 niet door kon gaan), maar in de Middeleeuwen teisterde de pestepidemie grote delen van Azië en Europa. Hoe trad men toentertijd op en voorkwam men verdere besmettingen?

Dr. Janna Coomans (Universiteit van Amsterdam en Utrecht) gaat daar in haar lezing op in. Het blijkt dat wij in onze moderne tijd nog wel wat kunnen leren van Middeleeuwse aanpak.

Een lezing én middeleeuwse muziek. In voorgaande jaren voerden in de Magnuslezing gewoonlijk twee sprekers het woord. Dat is deze keer anders: het tweede deel van de avond wordt muzikaal ingevuld. Het befaamde ensemble Super Librum en sluit prachtig aan op het thema van de lezing. Onder leiding van Jankees Braaksma brengt het ensemble, afwisselend met korte voordrachten, middeleeuwse muziek en zang ten gehore, gespeeld op authentieke middeleeuwse instrumenten.

Reserveer uw plaats(en)!  De lezing begint om 20.00 uur en de kerk is om 19.30 uur open. De toegangsprijs is € 12,50, inclusief koffie/thee bij aanvang en een drankje in de pauze. Bij de toegang wordt de coronacheck gevraagd.

Reserveren kan door te mailen naar magnuslezing@historischanloo.nl, met vermelding van gewenste aantal plaatsen, telefoonnummer en adres. Bij aanvang kan (contant of met pin) worden betaald.

Podcast zuivelfabriek Anloo

Over de vroegere zuivelfabriek van Anloo, De Eensgezindheid (waar nu de ABZ is gevestigd), is veel te vertellen. Albert Okken schreef hier al eens een artikel over in Anloo Ooit (2020 nr 2).  Zondag 31 oktober vertelt hij over deze stoomzuivelfabriek op Radio Drenthe in het programma Drenthe Toen (12.15 – 14.00 uur), dat wordt gepresenteerd door Sophie Timmer.

Het is een podcast: ook na de uitzending is zijn verhaal te beluisteren, in de app Spacetime die u heel eenvoudig op uw mobiel kunt installeren.

Deze podcast over (verdwenen) fabrieken in de gemeente Aa en Hunze wordt gemaakt door Hilde Boerema van het Drents Archief, samen met podcastmaker Marjolein Knol. Daar zal ook een fiets/autoroute bij worden ontwikkeld.

 

NIET WEGGOOIEN…!

‘Niet Weggooien!’ is een gezamenlijke actie van de Nederlandse oorlogs- en verzetsmusea, herinneringscentra en het NIOD Instituut voor Oorlogs- Holocaust- en Genocidestudies. Maandag 3 mei is de dag van de online actie. U kunt meedoen!

Op www.actienietweggooien.nl ziet u allerlei voorbeelden.

Stuur een mail met een foto van uw voorwerp of document uit de oorlog.

Heeft u thuis nog brieven, een dagboek, een tekening, foto’s of andere documenten en voorwerpen uit de oorlogsjaren in Drenthe liggen? Gooi deze niet weg! Spullen die op het eerste gezicht onbelangrijk lijken, kunnen namelijk veel informatie opleveren over de Tweede Wereldoorlog. Ook dit jaar zitten experts van het Drents Archief en het Drents Museum klaar voor de online actie ‘Niet weggooien!’. Op maandag 3 mei van 13.00 tot 16.00 uur beoordelen ze de documenten en voorwerpen. Ook geven zij tips om de objecten te bewaren voor de toekomst.

Erfgoed van de oorlog

Nog altijd duiken bijzondere objecten uit de Tweede Wereldoorlog op. Soms bij een verhuizing, een zoektocht met een metaaldetector of bij het opruimen van de zolder. Een stapeltje brieven, wat foto’s, een schetsboekje of andere persoonlijke documenten. Deze kunnen een bijzondere kijk geven op de oorlogstijd. Het Drents Archief en Drents Museum willen voorkomen dat op het eerste gezicht onbelangrijke zaken uit de oorlogsjaren verloren gaan en het publiek bewust maken van het belang dit materiaal als erfgoed van de oorlog te bewaren.

Heeft u nog iets thuis liggen?

Dan kunt u op maandag 3 mei tot uiterlijk 16.00 uur een mail met een foto van het object of document sturen naar info@drentsarchief.nl. Vermeld hierbij uw naam en telefoonnummer. De foto’s mogen maximaal 10 MB groot zijn. Onze experts doen dan hun best om zo snel mogelijk de verschillende documenten en voorwerpen te beoordelen. Ook geven zij die dag via social media tips over het bewaren van bijzondere stukken. Mogelijk is uw document of voorwerp geschikt om op te nemen in de collectie.

Herkomst en achtergrond

Het Drents Archief en het Drents Museum zijn benieuwd naar de herkomst, de betekenis en het verhaal achter uw documenten en voorwerpen. Vermeld daarom bij uw foto ook meteen de achtergrond ervan. Het Drents Archief bewaart verschillende archieven van de Tweede Wereldoorlog in Drenthe. Ook het Drents Museum heeft een bijzondere collectie erfgoed van de oorlog, waaronder een rijke verzameling insignes. Aan de hand van deze documenten en objecten vertellen beide organisaties verhalen over Drenthe in de oorlog, speciaal aan leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs.

Lezingenreeks ‘De oorlog voorbij’

In de maand april organiseert het Drents Archief de online lezingenreeks ‘De oorlog voorbij’. Auteur en historicus Joël Stoppels, onderzoeker José Martin, historicus dr. Mieke Meiboom en psycholoog/auteur Wendy Geuverink gaan in op de bevrijding en de nasleep van de oorlog. De lezingen worden gehouden op vrijdagmiddagen in april om 14:30 uur. Kijk op www.drentsarchief.nl/wo2 hoe u kunt deelnemen. Aanmelden is niet nodig. De lezingen zijn terug te kijken via dezelfde website.

In memoriam: Roelfien Meursing

Op 21 augustus 2020 overleed op de leeftijd van 92 jaar Roelfien Meursing-Kasemir, een van de grondleggers van de vereniging Historisch Anloo. Roelfien werd geboren in Oud‑Annerveen, maar verhuisde al jong naar het ‘Grootblok’; ze was de tweede in een boerengezin met drie kinderen.

Ondanks haar geboorte in Annen, waar ze ook naar de lagere school ging, bleek ze zich toch vooral ‘Anlooër’ te voelen en voelde ze zich betrokken bij alles wat zich in het dorp afspeelde. Alles wat er in kranten en tijdschriften in druk verscheen over Anloo werd zorgvuldig uitgeknipt en in haar archief opgeslagen. Hiermee heeft ze de basis gelegd voor het uitgebreide archief van de vereniging Historisch Anloo. Ze was één van de aanjagers van het jaarlijkse Etstoel-gebeuren in Anloo,  mede oprichter van de Stichting Etstoel, mede samensteller van het boek ‘Anloo in het landschap Drenthe’, vele jaren voorzitter van Vrouwen van Nu; en altijd iemand die de puntjes op de i zette.

De werkgroep Historisch Anloo, de voorloper van de vereniging, werd opgericht op 29 september 2005 en Roelfien was vanaf die datum jarenlang penningmeester. Nadat de werkgroep in december 2010 was omgezet in de vereniging Historisch Anloo is Roelfien die functie nog blijven vervullen tot in 2011. Waarna ze langzamerhand haar activiteiten afbouwde, omdat de jaren nu echt gingen tellen. Zelfs na de verhuizing met haar man Otto naar een aanleunwoning bij het Holthuys in Annen bleef Roelfien geïnteresseerd in het reilen en zeilen in Anloo; en altijd kon je bij haar terecht met vragen over de geschiedenis van Anloo.

Nu ze zelf geschiedenis is geworden is deze onvervangbare vraagbaak ons ontvallen, een groot verlies voor allen die haar hebben gekend.

Herdenking 75 jaar vrijheid Aa en Hunze

De gemeente Aa en Hunze heeft zich van haar beste kant laten zien: gevoelens van dankbaarheid en respect betreffende onze buitenlandse bevrijders en onze Nederlandse vrijheidsstrijders zijn middels een herdenkingsboeket  tot uitdrukking gebracht.  In vier plaatsen van onze gemeente, waaronder Anloo, is zo’n boeket met linten neergelegd bij de diverse herdenkingsmonumenten. Hier is dat natuurlijk bij het Verzetsmonument in het Evertsbos nabij het voormalige onderduikershol. Hieronder het filmpje dat er in alle stilte en rust vanwege de Coronacrisis van is gemaakt: zonder extra mensen of ander publiek hebben de wethouders en de burgemeester deze mooie taak verricht. We hadden er graag bij willen zijn.

 

 

We attenderen u ook graag nog op een andere invalshoek om bij de oorlog stil te staan. Radio Aa en Hunze interviewde leden van Historisch Anloo, inwoners van het dorp die als kind deze periode meemaakten. Wat herinneren zij zich van die tijd? Hoe was het ‘gewone’ leven toen? U kunt die uitzendingen hieronder terugluisteren.

 

 

Herdenk 75 jaar vrijheid met een boek op de bank

De Coronacrisis noodzaakte tot het afgelasten van (bijna) alle voorstellingen en evenementen, waaronder de activiteiten ter gelegenheid van 75 jaar vrijheid. Misschien kan een goedgekozen boek zoals de nieuwe uitgave van Karin Driegen dit enigszins vervangen.

Karin Driegen (www.karindriegen.nl) studeerde en gaf tekenles in Nederland voordat ze in 1995 naar Engeland verhuisde en tijd vond om te schrijven. In februari 2020 verscheen haar oorlogs- en verzetsroman Waarom moet ik u tegen jou zeggen?   Een roman over een huwelijk tussen een Nederlandse vetzetsstrijder en een Duitse immigrante tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Driegen schreef de psychologische roman als eerbetoon aan haar grootouders gedurende de Tweede Wereldoorlog. ‘Mijn oma kwam eind jaren twintig van de vorige eeuw als dienstmeisje naar Nederland’, vertelt Driegen. ‘Ze trouwde met mijn opa, een Nederlandse verzetsstrijder uit Nieuweschans, die vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog gefusilleerd werd door de nazi’s.’

Waarom moet ik u tegen jou zeggen? is een oproep aan de lezers tot mededogen en respect voor slachtoffers waar en in welke oorlog dan ook. Tegen de achtergrond van Bad-Nieuweschans volgen we het huwelijk van een Nederlandse verzetsstrijder en een Duitse immigrante. Douwe vecht voor de vrijheid, terwijl Minnie alles op alles zet om hun gezin te voeden. Door haar afkomst wordt ze geconfronteerd met anti-Duitse sentimenten van haar dorpsgenoten en voelt zij zich alleen staan. Als ze haar man verdenkt van een verhouding met een koerierster, raakt ze vertwijfeld en wordt ze verteerd door jaloezie.

‘In mijn boek zie je hoe mijn hoofdpersoon overeind blijft staan in een wereld vol met tegenslagen’, aldus Driegen. ‘Ik neem je mee langs de moeizame paden van een botsend huwelijk, via de onbegaanbare wegen van het verzet en de afgronden van verlies en verdriet naar de hoogvlakten van inzicht en empathie voor de lijdende mens.’

Klik hier voor meer informatie over het boek.