Restauratie

Begraafplaats verwering 1Natuurlijk heeft ook op de begraafplaats Anloo de verwering een grote rol gespeeld, d.w.z. de invloed van warmte, koude, water en wind. Ook hebben deze invloeden elkaar versterkt. De kwaliteit van het milieu speelt eveneens een rol van betekenis bij de verwering en kan naast de mechanische en biologische schadeprocessen zowel gelijktijdig als afzonderlijk plaatsvinden. Zon kan materiaal opwarmen, waardoor het uitzet. Indringend water kan bevriezen. Voortdurende luchtstroming kan materiaal eroderen. Begraafplaats verwering 2Een agressief milieu, ofwel een hoge zuurgraad, kan kalksteen aantasten. Korstmossen kunnen door zuurafscheiding marmer licht aantasten. Roestende ijzeren doken kunnen een steen splijten en een dekplaat op een graf kan breken door het instorten van het graf of door het opdrukken door boomwortels.

Algen, korstmossen en mossen kunnen direct en indirect schade veroorzaken aan steenachtige ondergronden.. Niet alleen de stam van een boom kan een grafteken raken en op den duur wegdrukken, maar vooral de wortels kunnen door hun volumetoename complete graftekens inclusief fundering oplichten. Scheefstand is dan het gevolg. Ook kan deze eenzijdig op fundering en steen werkende kracht leiden tot breuk. Het betreft hier niet zozeer bomen en struiken die opgenomen zijn in het oorspronkelijke ontwerp van de begraafplaats, maar voornamelijk bomen die als zaailing spontaan zijn opgeschoten. Het plegen van tuinonderhoud is een belangrijke bijdrage aan het in stand houden van een begraafplaats.

Begraafplaats verwering 3Alle graftekens krijgen na enige tijd te maken met het instorten van de grafkist. Hierdoor verplaatst zich grond naar de ruimte die door de kist werd ingenomen. Wanneer grondverplaatsing binnen de stabiele roef plaatsvindt, hoeft dat geen gevolg te hebben voor het grafteken. Wanneer echter de grondverplaatsing zich tot onder de roef uitstrekt, ontstaat er bijna altijd scheefstand. Scheefstand kan, zoals hiervoor is geschetst, leiden tot breuk in zowel de fundering als in de opbouw. Vooral hardstenen graftekens die steken (zwakke plekken in het materiaal) hebben, kunnen dan breken.

Begraafplaats verwering foto 5Steken in steen ontstaan wellicht door drukontlading, omdat de steen eeuwenlang in de aarde opgesloten is geweest. Bij scheefstand kan naast het ontstaan van breuk ook materiaal afboeren, aangezien de eenzijdige belasting te grote randspanningen teweegbrengt. Samengestelde staande graftekens zijn hiervoor het gevoeligst. Ook materiaal rond roestende doken kan op die wijze extra worden belast, waardoor het afbreekt.

Ook al zijn er op oude begraafplaatsen veel schadegevallen te constateren, toch is het mogelijk om verder verval te voorkomen of te vertragen. Het is uitermate belangrijk regelmatig inspecties uit te voeren. Deze inspecties zijn niet alleen gericht op het behoud van de graftekens, maar dienen ook om te voorkomen dat schade aan graftekens gevaar oplevert

Bij de restauratie van de begraafplaats moet gekeken worden naar bestaande wetgeving, waarmee rekening moet worden gehouden. Herstel van een beschermd grafteken valt in elk geval onder de Monumentenwet 1988, aangezien er bij restauratie altijd sprake is van een wijziging aan het grafteken. Door de procedure te doorlopen, ontstaat ook de mogelijkheid van advies, waardoor een deskundige afweging kan worden gemaakt. Voor zover bekend is er op de begraafplaats Anloo geen sprake van beschermde graftekens.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *