Doelstelling van het project
Bewoners (en bezoekers) van Anloo worden op een speelse wijze bewust gemaakt van de belevingskwaliteit van hun dorpslandschap door de middeleeuwse kerk de Magnus weer een centrale plek te geven in het landschap. Die centrale plek is nooit verdwenen, maar wel minder zichtbaar geworden in de samenleving èn in het landschap. De kerk biedt veel aangrijpingspunten en mogelijkheden om de sociale leefbaarheid in het dorp te behouden en waar mogelijk te versterken. Hij mag nadrukkelijker deel uitmaken van de identiteit van het dorp, multifunctioneel en op de langere termijn.
Dit willen we bereiken door het realiseren van de volgende vier activiteiten:
- Het inpakken van de kerk (zie titelpagina) in het dorpslandschap, ofwel het organiseren van een buitenexpositie “Rondom Magnus”
In de loop der eeuwen hebben vele kunstenaars de Magnuskerk en haar omgeving als inspiratiebron gebruikt hebben voor hun uitbeeldingen. Het gaat hierbij om de “professionele”kunst van de Ploeg en het Drents schildergenootschap, maar ook om werken van zondagsschilders. De Historische vereniging Anloo en een groot aantal geïnteresseerde dorpsgenoten zijn druk doende om deze kunstuitingen te verzamelen in het binnen én buitenland. Op dit moment zijn al een groot aantal uitingen verzameld. De foto’s van de uitbeeldingen worden vergroot voor de buitenexpositie. De kerk wordt “ingepakt” door uitvergrote reproducties van de vele kunstzinnige uitbeeldingen die in de loop der eeuwen van het dorpssilhouet gemaakt zijn.
Naast het “inpakken” van de kerk zullen een aantal reproducties in frames geplaatst worden in het dorpslandschap rondom de kerk. Hierdoor wordt de plek van de kerk in het dorpslandschap versterkt. Het verzamelen van de kunstuitingen, het reproduceren en het plaatsen van de frames en het inpakken van de kerk zal door de bewoners van Anloo uitgevoerd worden. De Historisch Anloo heeft hierbij de coördinatie en de regie.
Voor het inpakken van de kerk is de werkgroep in bespreking met lokale loonwerkers die een hoogwerker ter beschikking kunnen stellen. De frames in het landschap zijn na verloop van tijd te verplaatsen en voor andere doelen in te zetten.
Van de reproducties worden afbeeldingen gemaakt, die beschikbaar zijn voor de verkoop. Met de opbrengsten van de verkoop wordt een deel van het project gefinancierd.
- Organiseren van een binnenexpositie in de kerk
In het koor van de kerk zelf worden andere vormen van kunstzinnige en utiliteitsuitingen geëxposeerd. Het gaat hierbij om gebruiksvoorwerpen, boekillustraties, curiosa. In de ruimte worden ook bestaande en nieuwe gedichten opgehangen over de plek van de kerk in het dorpslandschap.
Vrijwilligers dragen de zorg voor het verzamelen van de voorwerpen en de gedichten, alsmede het inrichten van de tentoonstelling. Materialen voor de expositie worden aangeschaft. Eigentijdse dichters worden uitgedaagd om hun beleving van de kerk in het dorpslandschap in dichtvorm uit te werken en te presenteren.
- Dorpslandschap toegankelijk maken door beschreven wandelingen vanuit de kerk
Een onmisbaar onderdeel van het project is uiteraard het landschap zelf. Om de relatie tussen de Magnuskerk en het landschap te benadrukken worden wandelingen uitgezet vanuit alle windrichtingen. De beleving van de wandelaar wordt versterkt door middel van vensters en panorama’s, gekoppeld aan bijzonder plekken. Tot slot worden een aantal open frames op strategische plekken geplaatst waar de bezoeker zich zelf in kan leven in het dorpslandschap met de kerk. De wandelingen worden uitgewerkt in folders en gekleurde brochures, die tegen kostprijs verkocht gaan worden aan geïnteresseerden.
Voor de wandelingen is een werkgroep gevormd van bewoners met kennis en ervaring op dit gebied.
- Een duurzaam resultaat bereiken: symposium en voortzetting
Het is zaak de centrale sociale en fysieke rol van de Kerk in de toekomst te waarborgen. Bovendien zijn uit de situatie in Anloo inzichten te verkrijgen die ook elders zijn toe te passen. Het borgen, voortzetten en opvolgen van dit project wordt bereikt met een symposium en door acties te beleggen bij Dorpsbelangen Anloo en anderen.
We organiseren een afsluitend symposium met een landschapsarchitect, een cultuurhistoricus en een omgevingspsycholoog. De eerste drie activiteiten vormen hiervoor de basis. De drie specialisten gaan in gesprek met de bewoners en andere geïnteresseerden om concrete uitdagingen te formuleren voor het versterken van de relatie tussen de Magnuskerk as centraal middelpunt en het omliggende dorpslandschap. Op deze bijeenkomst worden gedichten voorgedragen door Drentse dichters over het thema ‘0de Rondom Magnus’.
De organisatie van het symposium gebeurt door vrijwillige inzet van Historisch Anloo en vrijwillige inzet van bewoners.
We zorgen voor borging en voortzetting: de op het symposium geformuleerde uitdagingen worden opgepakt door Dorpsbelangen Anloo en gewaarborgd in samenwerking met Landschapsbeheer Drenthe en de BOKD.
Het project kan een inspiratiebron zijn voor andere dorpen en kerken. De BOKD kan contacten met andere kerken leggen en een rol spelen bij het kennisdelen.
Betrokken partijen en samenwerking
Historisch Anloo: trekker en coördinator.
Dorpsbelangen Anloo: mobiliseren van bewoners.
BOKD: Ondersteuning bij de voorbereiding van het projectvoorstel en bij het kennisdelen met andere dorpen en kerken.
Kerkbestuur Magnuskerk: verleent haar medewerking aan de realisatie van het project en stelt de ruimte ter beschikking.
Gemeente Aa en Hunze: heeft zich gecommitteerd aan het initiatief.
Provincie Drenthe: aansluiting bij “Vijftig jaar gedachtegoed Drentse Aa”.
Staatsbosbeheer: ondersteuning bij ingrepen van in het landschap voor het centraal stellen van de Magnuskerk.
Landschapsbeheer Drenthe: advies bij landschappelijke interventies in het gebied.
Duurzame borging
De verwachting is dat bewoners die het dorpslandschap beleven gedurende het project actief zullen worden in het versterken van hetzelfde landschap. De energie die het project oplevert wordt vertaald in vrijwillige inzet voor de woonomgeving, wat bijdraagt aan het duurzaam en betaalbaar onderhoud van het dorpslandschap. Daarnaast krijgen de culturele activiteiten in en rondom de kerk een nieuwe impuls.
Het symposium zal nieuwe inzichten opleveren over de vraag hoe de Magnuskerk weer centraal kan staan in het landschap. De interventies in het landschap, de wandelroutes, de frames zullen als geheel het project op de langere termijn borgen.
Aansluitend op het symposium zullen we deze projectdoelen ook actief ‘uitventen’ naar andere dorpen en kerken (kennisdelen), met behulp van de BOKD. In eigen dorp voert de Commissie Dorpsbelangen de regie over vervolgacties.
Duur van het project
Het project start 1 maart 2014 en zal naar verwachting 31 juli 2015 afgerond zijn.
